سکته مغزی یکی از بیماری های شایع و ناتوان کننده در سراسر جهان است.
سکته مغزی یکی از بیماری های جدی و شایع در سراسر جهان است که میتواند منجر به بروز ناتوانی و در موارد شدید حتی مرگ بیمار شود.
انسداد یکی از عروق خون رسان به مغز و یا پارگی و آسیب یکی از عروق مغز میتواند منجر به این عارضه شده که سبب مرگ سلول های مغزی میشود.
آسیب و مرگ سلول های مغزی سبب بروز علائم و عوارضی همچون بی حسی و یا فلج یک نیمه از بدن یا صورت، اختلال تعادل، اختلال تکلم و میشود.
با توجه به این که هرچه زمان بیشتری از بروز سکته مغزی بگذرد احتمال آسیب سلول های مغز افزایش مییابد ضروری است که بیمار مبتلا در کمترین زمان ممکن به مراکز درمانی انتقال داده شود تا شانس بهبودی افزایش یابد.
در سالیان اخیر و گسترش زندگی شهری و کم تحرک شدن افراد که سبب افزایش شیوع چاقی، دیابت و دیگر عوارض شده احتمال بروز سکته مغزی نیز افزایش یافته است.
سیگار کشیدن و استعمال سایر دخانیات نیز یکی از عواملی است که احتمال بروز سکته ممغزی را افزایش میدهد.
علائم سکته مغزی
• ضعف و بی حسی اندام ها
• سردرد شدید و ناگهانی
• سرگیجه
• تاری دید
• اختلال در راه رفتن
• اختلال تکلم
• اختلال تعادل
• اختلال حافظه
• استفراغ
• کاهش سطح هوشیاری
• سکته مغزی
عوامل خطر ابتلا به سکته مغزی
راهکارهای پیشگیری از سکته مغزی
ورزش و فعالیت بدنی
فعالیت بدنی و ورزش بطور منظم و حداقل هفته ای 5 روز به مدت 30 دقیقه نقش مهمی در افزایش سلامتی بدن و پیشگیری از بروز بیماری های قلبی و عروقی و سکته مغزی دارد.
با انجام پیاده روی روزانه که به سادگی قابل انجام است میتوانید به افزایش سلامتی خود و پیشگیری از بسیاری از بیماری ها کمک کنید.
تغذیه مناسب
مصرف فراوان سبزیجات و میوه های تازه، فیبر ها و ویتامین های ضروری و اجتناب از مصرف غذاهای پرچرب و پر نمک، غذاهای آماده و فست فود میتواند به کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی کمک کند.
مصرف روغن های غیر اشباع و یا کمتر اشباع و نیز مواد حاوی امگا ۳ مانند ماهی نیز توسط متخصصان توصیه میشود.
کنترل فشار خون در محدوده طبیعی
متاسفانه با شیوع چاقی و مصرف بیش از حد انواع فست فودها و سایر مواد غذایی ناسالم فشار خون بالا در بسیاری از افراد جامعه و در سنین پایین شیوع بالایی پیدا کرده است.
فشار خون بالا یکی از مهم ترین عوامل خطر بروز سکته مغزی است که در بسیاری از مبتلایان به این عارضه وجود دارد.
همچنین در صورت ابتلای همزمان فرد به سایر عوامل خطر از جمله دیابت باید توجه بیشتری به فشار خون مبذول داشت.
ورزش منظم، کاهش مصرف نمک و چربی میتواند به کنترل فشار خون و جلوگیری از ابتلا به پرفشاری خون و پیشگیری از سکته مغزی کمک کند.
در صورتی که به فشار خون بالا مبتلا هستید باید تحت نظر متخصص قلب و عروق درمان دارویی را برای کاهش فشار خون دریافت کنید.
کنترل چربی خون
چربی خون بالا از موارد دیگر عوامل مهم خطرساز برای سکته های مغزی است که با توجه بی علامت بودن آن افراد چاق و دارای شاخص توده بدنی بالا بیاد بطور منظم از این لحاظ مورد بررسی قرار بگیرند.
کاهش وزن
افزایش وزن و چاقی یکی از عوامل خطر بروز بیماری های عروقی مانند سکته مغزی است که میتواند سبب افزایش خطر ابتلا به دیابت، فشارخون بالا و چربی خون بالا شود که خود آنها نیز احتمال ابتلا به سکته مغزی را افزایش میدهند.
اصلاح سبک زندگی شامل افزایش فعالیت بدنی و اصلاح عادت های تغذیه ای نامناسب و سپس رژیم غذایی مناسب میتواند به کاهش وزن کمک کند.
اجتناب از مصرف دخانیات
کشیدن سیگار و مصرف سایر دخانیات از عوامل مهمی هستند که میتوانند خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش دهند.
به گفته محققان پس از ترک مصرف سیگار و دخانیات، خطر بیماریهای عروقی از جمله سکته مغزی کاهش مییابد.
کنترل قند خون
افزایش قند خون یا دیابت یکی از بیماری های شایع است که ریسک ابتلا به سکته مغزی را افزایش میدهد.
اندازه گیری و آزمایش دوره ای قند خون ناشتا به همه افراد بزرگسال توصیه میشود تا در صورت افزایش قند خون با روش های مناسب نسبت به کاهش آن اقدام کرده و به پیشگیری از سکته مغزی کمک کنند.
درمان سکته مغزی
انجام اقدامات درمانی حداکثر تا سه ساعت پس از سکته مغزی میتواند احتمال موفقیت در بهبودی را افزایش دهد.
پس از دریافت درمان دارویی در بیمارستان و کنترل وضعیت بیمار توانبخشی با فیزیوتراپی از اهمیت زیادی برخوردار است.
فیزیوتراپی باید بسرعت آغاز شده و تا بهبود وضعیت بیمار و از بین رفتن عوارض ایجاد شده ادامه یابد.
متخصص فیزیوتراپی با توجه به شرایط بیمار برنامه درمانی مخصوصی را تنظیم میکند.
فیزیوتراپی در منزل برای بیماران مبتلا به سکته مغزی که دچار عوارض جسمی و حرکتی شده اند بسیار مناسب است.
راهکارهای درمانی
بستری در بیمارستان و انجام اقدامات درمانی مانند پایین آوردن فشار خون در صورت لزوم و اقداماتی که در بهبود خونرسانی به ناحیه آسیب دیده نقش دارند و پیشگیری از پیشرفت عارضه ضروری است.
پس از مراحل ابتدایی و حاد بیماری درمان توانبخشی بیمار با فیزیوتراپی ضروری است.
فیزیوتراپی مهم ترین بخش در درمان سکته مغزی و کاهش عوارض ناشی از آن است که با هدف کاهش ناتوانی بیمار و افزایش استقلال فردی وی انجام میگیرد.
فیزیوتراپیست با آموزش تمرینات مخصوص و استفاده از سایر مدالیته های درمانی به تسریع بهبودی پس از سکته مغزی و تخفیف و بهبود عوارض ناشی از آن کمک زیادی به بیماران مبتلا به این عارضه میکند.
گفتار درمانی برای درمان و بهبود اختلالات بلع و تکلم ضروری است.
روان درمانی برای بهبود اختلالات روحی ناشی از سکته مغزی و عوارض آن مانند افسردگی و حتی در مواردی مشاوره روان پزشکی برای اطرافیان و خانواده بیمار بمنظور آموزش چگونگی برخورد با بیمار مبتلا لازم است.
تجویز ارتوزها و وسایل کمکی برای کمک به استقلال بیشتر فرد در انجام کارهای خود
اقدامات فیزیوتراپی برای بیماران مبتلا به سکته مغزی
• تمرین درمانی برای تقویت اندام های ضعیف شده و کاهش ضعف و بهبود عملکرد آن ها
• کشش ماهیچه های کوتاه شده
• تحریک الکتریکی اعصاب و ماهیچه ها
• تحریک سلولهای مغزی
• کاهش تون عضلانی در ارتباط با عضلات ضعیف شده
• آموزش انجام کارهای روزمره بطور مستقل
• آموزش تمریناتی برای بهود تعادل و راه رفتن
• تمرینات اختصاصی اندام های ضعیف یا فلج شده